Als mensen niet oprecht zijn, wanneer ze ronduit bedriegen, dan is dat voor de meeste van ons genoeg om met hen te breken; hen geen vertrouwen meer te schenken. Het merkwaardige van de mens is dat hij niet alleen kwaad en niet alleen goed is. Daarom kunnen we eigenlijk ook geen verdeling maken tussen goede en slechte mensen. Wel is het zo dat door het leven heen, met vallen en opstaan, mensen het kwaad in zich kunnen overwinnen en goed kunnen gaan leven. Toch is dit ook weer niet een verworvenheid die alle gevaren tot het kwade wegneemt. Meestal moet de mens steeds op zijn hoede zijn en zich telkens weer bekeren tot het goede. Uit het leven van Jakob blijkt dat God in zee gaat met gewone mensen, met mensen die met zichzelf en met God moeten vechten. In de Bijbel vinden we een uitgebreide levensbeschrijving.
Jakob heeft een spannende verhouding met zijn broer Esau. Hij troffelt hem zijn eerste geboorterecht af en weet door een list ook de zegen die Isaak aan Esau wil geven te ontvangen. Uit angst voor wraak van zijn broer laat zijn moeder hem vertrekken naar Laban, de broer van Rebekka. Weg van zijn moeder, weg van zijn land. Hij moet vele jaren werken om Rachel, een dochter van Laban, tot vrouw te krijgen. Bij het huwelijk blijkt, na een nacht met zijn bruid te hebben doorgebracht, dat hij met Lea is getrouwd, de oudste zus van Rachel. Daarna moet hij opnieuw vele jaren werken om ook Rachel tot vrouw te krijgen. De jaloezie van de broers van Lea en Rachel doet hem vluchten naar zijn eigen land. Hij heeft moeilijkheden bij het vertrekken over het loon dat hij van zijn schoonvader krijgt. Eenmaal op reis vreest hij een harde confrontatie met Esau. Vlak voor zijn thuiskomst vecht Jakob met iemand die hij niet wil laten gaan voordat hij de zegen krijgt. Dan krijgt hij een andere naam: Israel. Want hij heeft gevochten met God en de mensen.
Jakob krijgt twaalf zonen. Jozef en Benjamin zijn zijn lievelingszonen, van Rachel. Zij spelen een belangrijke rol in de verhalen rond de twaalf zonen van Jakob. We komen er nog op terug.
Bisschop Antoon Hurkmans
Rector van de Friezenkerk in Rome
