Statenbijbel

Komend vanuit de kerk is links van het trapgat in de Geloofskapel een standaard van plexiglas te zien. Daarin ligt een grote antieke bijbel opengeslagen: de Statenbijbel. De aanwezigheid van deze bijbel in de Friezenkerk heeft een bewogen geschiedenis.

Toen in oktober 1998 een delegatie van de Samen-Op-Weg-kerken naar Rome kwam om het oecumenisch gesprek met het centrum van de R.K. Kerk voort te zetten, werd een Statenbijbel uit 1657 meegenomen en aan de Friezenkerk geschonken. “De Friezenkerk is te zien als erfgoed van heel de christenheid van onze gewesten,” zo formuleerde Dr. B. Plaisier, secretaris-generaal van de N. H. Kerk, het in een opdracht vóór in de Bijbel. Eveneens was voor in de Bijbel te lezen, dat deze door Dhr. Anne van der Laan geschonken was aan de Synode van de N. H. Kerk  ter nagedachtenis aan zijn overleden zoon Anne Jacob, met de bedoeling hem te schenken aan de Friezenkerk.

Vele jaren lag deze Bijbel opengeslagen in de vitrine. In de kapel, die als thema heeft ‘het geloof van onze voorouders’, verwijst de Statenbijbel naar de geloofstraditie van onze reformatorische landgenoten. Verderop in dezelfde kapel is een z.g. ‘geloofsmuur’ opgericht. Deze muur, opgemetseld uit kloostermoppen van  oude kloosters in Friesland, én het op de muur aangebrachte beeld van Onze Lieve Vrouwe van Sevenwouden, verwijzen naar de katholieke geloofstraditie in ons land. Beide stromen samen vormen de ene grote stroom van christelijk geloof, waaruit eeuwenlang onze voorouders geleefd hebben en dat nu nog steeds de steun en het houvast is van tallozen in den lande.

Rond 2010 begonnen enkele familieleden van Dhr. Van der Laan zich te roeren. Blijkbaar waren zij niet goed ingelicht toen de overdracht heeft plaatsgevonden: dat kon toch niet, een Statenbijbel in een katholieke kerk en dan nog wel in Rome!! Zij oefenden druk uit om de bijbel aan de familie terug te geven. Zo werd de Statenbijbel in plaats van een symbool van eenheid, symbool van een verdeelde familie. Eind 2012 heeft het bestuur van de Friezenkerk besloten de bijbel aan de familie, via een notarisbureau, terug te geven.

Ruim een jaar is de vitrine leeg gebleven. Iemand die zich dit aantrok, was Predikant Bert Kuipers uit Rotterdam. Tijdens een bezoek aan de Friezenkerk beloofde hij zich in te spannen om een Statenbijbel voor de Friezenkerk te zoeken. Niet veel later verscheen vlak voor Kerstmis 2013 een artikel in het Dagblad Trouw van de hand van journaliste Monique Slingerland. Daarin schreef zij over de lege vitrine in de Friezenkerk en over wat er met de Statenbijbel was gebeurd. Een aantal lezers heeft de  oproep van de journaliste ter harte genomen en we kregen een twaalftal Statenbijbels aangeboden. De keus is gevallen op het oudste exemplaar, een Statenbijbel uit 1649, die werd aangeboden door em. Ds. Koos Zijlstra uit Bergschenhoek.

Ds. Kuipers is met hem persoonlijk gaan praten en het was al gauw duidelijk, dat het Ds. Zijlstra menens was! Vanaf dat moment zijn de ontwikkelingen snel gegaan. De oecumenische steungroep van de kerk nam contact op met Ds. Zijlstra. Deze deelde mee dat hij van plan was om zelf met zijn vrouw naar Rome te komen om zijn Statenbijbel te overhandigen.

Een van de andere Bijbels die werden aangeboden, was een Statenbijbel uit het begin van de 20ste eeuw met fraaie platen. Deze was het bezit geweest van Ds. Susanne In der Maur uit Utrecht. Op latere leeftijd was zij bij de zusters-monialen te Werkhoven ingetreden, waar zij tot haar dood geweest is. Haar Bijbel had zij voor haar dood aan haar vriendin Mevr. Ghislaine Houx uit Utrecht geschonken. Mevr. Houx nam na de oproep in Trouw contact met ons op en hechtte er grote waarde aan, dat de Bijbel van Ds. in de Maur naar Rome zou komen, ook al besefte zij wel, dat deze te ‘jong’ was om blijvend in de vitrine neer te leggen. We kwamen overeen dat deze Bijbel zolang in de vitrine zou liggen tot de definitieve Statenbijbel zou zijn gearriveerd. Nu staat dit exemplaar in de bibliotheek in de Titus Brandsmazaal.

Inmiddels was er druk contact over en weer tussen de Oecumenische Werkgroep met Ds. Koos Zijlstra. De Dominee zegde toe om met zijn vrouw op Hemelvaartsdag 29 mei in Rome te zullen zijn.  Afgesproken werd, om op die dag de Bijbel in ‘processie’ over straat, met onderweg verschillende ‘staties’,  vanuit de Engelse Methodistenkerk tegenover Castel San Angelo naar de Friezenkerk te brengen en zo geschiedde. Wanneer de doek, die ter bescherming over de vitrine ligt, wordt weggenomen, is de opengeslagen ‘tweede’ Statenbijbel te bewonderen.